Thân chào bạn đọc của AN Legal!
Tiếp nỗi chuỗi bài chia sẻ hàng tuần, dựa vào những trải nghiệm thực tế khi xử lý hồ sơ, AN Legal theo đây xin chia sẻ về quá trình xử lý hồ sơ đăng ký dự án sản xuất của nhà đầu tư nước ngoài (“Nhà Đầu Tư”) từ “A đến Z” tại Khu công nghiệp/ Khu kinh tế, kể từ thời điểm tiếp xúc với và nhận được yêu cầu của Nhà Đầu Tư, bên tư vấn sẽ thường cần tiến hành các bước sau:

1. Kiểm tra ban đầu:
1.1. Kiểm tra các điều kiện thông thường của một dự án
Dưới đây sẽ bao gồm các vấn đề cơ bản cần kiểm tra với một dự án đầu tư mới vào Việt Nam, cụ thể gồm:
a. Mục tiêu dự án
Bước 1: Làm rõ về các hoạt động dự kiến của Nhà Đầu Tư
Bước 2: Xác định ngành nghề kinh doanh phù hợp (theo mã VSIC và mã CPC)
Bước 3: Xác định/Đề xuất mục tiêu hoạt động của dự án
Bước 4: Rà soát về điều kiện tiếp cận thị trường, điều kiện kinh doanh của mục tiêu
Để xác định ngành nghề, mục tiêu sát với kế hoạch của Nhà Đầu Tư, cần làm rõ với Nhà Đầu Tư về các nội dung cơ bản sau đây: quy trình các bước thực hiện sản xuất; sản phẩm dự kiến; quy mô/công suất sản xuất dự kiến; đối tượng khách hàng và thị trường mục tiêu. Tùy tính chất của dự án mà có thể linh động làm rõ thêm các vấn đề khác có liên quan.
b. Quốc tịch
Bước 1: Xác định quốc tịch của Nhà Đầu Tư
Bước 2: Xác định hiệp định thương mại sẽ áp dụng (Biểu cam kết WTO, CPTPP, EVFTTA, ACIA,…)
Bước 3: Dự đoán và xác định trình tự thực hiện dự án (có văn bản hỏi Bộ/ các cơ quan khác hay không)
c. Vốn pháp định:
Qua tra cứu, các ngành sản xuất hiện nay không có quy định về vốn pháp định, nên vốn pháp định có thể phụ thuộc vào một số ngành khác đi kèm.
d. Các tư vấn ban đầu về thành lập cty FDI:
Đối với Nhà Đầu Tư đã từng đầu tư tại Việt Nam, có thể Nhà Đầu Tư đã biết, đã quen với quy định pháp luật Việt Nam. Đối với Nhà Đầu Tư lần đầu đầu tư vào Việt Nam, có thể tư vấn cho Nhà Đầu Tư về các vấn đề liên quan như loại hình công ty, mô hình quản trị, vốn, thời hạn góp vốn… để từ đó có những chuẩn bị hồ sơ thật chính xác và hiệu quả.
e. Điều kiện khác:
Tùy từng dự án mà có thể tư vấn cho Nhà Đầu Tư về các vấn đề liên quan khác: giấy phép con, điều kiện xuất – nhập khẩu, quy định về doanh nghiệp chế xuất…
1.2. Kiểm tra các quy định của địa phương:
Bên cạnh những bước kiểm tra thông thường như được nêu ở Mục 1.1, sau đây sẽ là những vấn đề mang nét đặc trưng của từng địa phương, người tư vấn cần kiểm tra thực tế với cơ quan cấp phép trước khu tư vấn và thực hiện thủ tục cho Nhà Đầu Tư. Một số khu công nghiệp được quy hoạch, chỉ thu hút đầu tư với một số ngành nghề cụ thể, và có thể từ chối cho phép đầu tư đối với một số ngành không thuộc ngành nghề thu hút. Để tránh trường hợp dự án không thuộc diện thu hút đầu tư và bị từ chối hồ sơ, nên người tư vấn nên tra cứu ngành nghề thu hút đầu tư của khu công nghiệp này.

a. Thủ tục đầu tư
Ngoài các thủ tục Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư, một số địa phương có thể có yêu cầu riêng biệt đối với dự án đầu tư mới. Theo đó (tùy từng địa phương), đối với dự án đầu tư mới, trước khi được cấp GCNĐKĐT, Nhà Đầu Tư cần phải xin một chấp thuận chủ trương của Ban Quản lý Khu Công Nghiệp, ví dụ như Bà Rịa Vũng Tàu, Đắk Lắk,….
b. Suất vốn đầu tư tối thiểu của khu công nghiệp, vốn đầu tư tối thiểu
Để thẩm định mức độ khả thi của dự án, một số địa phương đã đặt ra một số yêu cầu về vốn tối thiểu. Do vậy, người tư vấn cần kiểm tra thực tế về suất vốn đầu tư tối thiểu của từng Khu Công Nghiệp với Ban Quản lý Khu Công Nghiệp. Lưu ý, cần làm rõ vốn tối thiểu là áp dụng đối với vốn nào (tổng vốn đầu tư hay vốn góp).
Để tránh bị động trong tư vấn cho khách hàng và bị từ chối hồ sơ khi nộp thực tế, việc kiểm tra thực tế này nên tiến hành trước khi tư vấn cho khách hàng.
1.3. Kiểm tra quy định về môi trường:
a. Đối với một dự án sản xuất, Nhà Đầu Tư có thể sẽ cần giải trình về tác động môi trường và thủ tục mà Nhà Đầu Tư có thể sẽ cần thực hiện (Ví dụ: Đăng ký môi trường, Đánh giá sơ bộ tác động môi trường, Đánh giá tác động môi trường hoặc xin cấp Giấy phép môi trường). Do vậy, cần tư vấn sơ khởi với khách hàng thủ tục mà dự án có thể sẽ phải thực hiện, để:

i. có những giải trình/cam kết phù hợp trong hồ sơ;

ii. tư vấn để Khách hàng có kế hoạch xin cấp phép về sau.

b. Bên cạnh đó, cần xác định hoặc dự trù được loại chất thải và lượng chất thải tối đa có thể phát sinh và biện pháp xử lý dự kiến. Các thông tin môi trường này cần được Nhà Đầu Tư hoặc đơn vị tư vấn môi trường của Nhà Đầu Tư cung cấp.
2. Chuẩn bị hồ sơ
2.1. Hồ sơ theo quy định:

(i) Văn bản đề nghị thực hiện dự án đầu tư (theo mẫu)

(ii) Đề xuất dự án đầu tư (theo mẫu)

(iii) Tài liệu về tư cách pháp lý của Nhà Đầu Tư:

– Giấy chứng nhận thành lập/ Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp;
– Thông tin niêm yết của doanh nghiệp (Ví dụ: Bizfile của nhà đầu tư Singapore…);
– Điều lệ công ty.
– Hộ chiếu người đại diện pháp luật của Nhà Đầu Tư

(iv) Tài liệu chứng minh năng lực tài chính của Nhà Đầu Tư:

(v) Tài liệu chứng minh quyền sử dụng địa điểm để thực hiện dự án đầu tư:

2.2. Lưu ý các mục giải trình:
a. Giải trình về sự phù hợp của dự án với quy hoạch có liên quan: Sử dụng kết quả Kiểm tra ở Mục 1 ở trên để triển khai vào hồ sơ.
b. Giải trình về công nghệ tại dự án:
Mục tiêu là chứng minh công nghệ của Nhà Đầu Tư là hiện đại, tiên tiến và ít gây ô nhiễm môi trường, nên mọi lợi thế, điểm mạnh và vấn đề có thể hỗ trợ mục tiêu này nên đưa vào hồ sơ.
c. Giải trình về môi trường

(i) Tại mục này, cần giải trình từng loại chất thải phát sinh tại dự án, bao gồm: Nguồn phát tải, tác động, tải lượng, phương án xử lý.

(ii) Vì các nội dung giải trình nêu trên chủ yếu thiêng về kỹ thuật môi trường, nên thông thường người tư vấn nên yêu cầu bên tư vấn môi trường hỗ trợ phần này.

d. Giải trình chi tiết về năng lực tài chính của Nhà Đầu Tư:

(i) Năng lực tài chính của Nhà Đầu Tư:

(ii) Suất đầu tư của dự án:

– Tham khảo suất đầu tư của Khu Công Nghiệp nơi đặt dự án để giải trình vốn của dự án đảm bảo suất đầu tư tối thiếu này.
– Tổng vốn đầu tư/ m2 phải lớn hơn suất đầu tư tối thiểu tại Khu Công Nghiệp.
3. Xử lý hồ sơ tại Ban Quản Lý:
Nhà đầu tư nộp hồ sơ -> Ban quản lý tiếp nhận và xử lý -> Trả kết quả
Cần lưu ý rằng tùy từng địa phương mà quy trình xử lý sẽ khác nhau.

Trên đây là kinh nghiệm của AN Legal trong quá trình tư vấn và đăng ký dự án cho Nhà Đầu Tư trong khu công nghiệp. Hy vọng bài chia sẻ này sẽ hữu ích cho quá trình hành nghề của các luật sư đồng nghiệp.